Si të shkruaj abstraktin e një punimi shkencor?

Përgatiti: Skender Mustafi

Abstrakti është pjesa e parë e cila vije tek një punim pavarësisht nëse është i shkurtër apo i gjatë (pra punim seminari ose thellë shkencor si teza e diplomës për beçelor (bachelor ose mastër). Është pjesa e cila i mundëson lexuesit të lidhet nga jeta e tij reale në temën e trajtuar në punim. Thjeshtë, shpesh herë nga kjo pjesë varet nëse lexuesi kalon më tej për të lexuar temën apo jo, do të zhgënjehet lexuesi në fund apo jo.

Abstrakti paraqitet i pari në punim megjithatë shkruhet pas  përfundimit të punimit. Abstrakti është një hyrje para hyrjes e cila tregon se çfarë është kërkuar dhe çfarë është arritur në punimin tuaj kërkimor.Në këtë pjesë ju paraqisni hipotezën tuaj dhe të arriturat tuaja në tendencën për të vërtetuar atë. Kjo pjesë duhet të jetë e shkurtë, e qartë dhe tërheqëse. Nëse nuk arrin këto synime atëherë ka dështuar së prezantuari punimin në tërësi.

Kur ta shkruaj?
Abstraktin mund të e shkruani edhe pa e shkruar punimin (kuptohet për veten tuaj). Në këtë rast është udhërrëfyes se si mendoni të e zhvilloni punimin edhe pse nuk duhet të bini në grackën e të shkuarit pas abstraktit sepse ju duhet të pasoni argumentet të cilat do t’i ndeshni gjatë kërkimit. Pastaj mund të e ndryshoni gjatë zhvillimit të punimit që gjithnjë të u jetë në ndihmë si udhërrëfyes. Abstrakti i cili i bashkëngjitet punimit është ai i cili shkruhet pasi të keni përfunduar së paku 80% të punimin dhe tanimë  e keni të qartë idenë dhe përfundimin e tij logjik. Fundja, nga përvoja e them, meqë punimi duke përfshirë abstraktin dorëzohen së bashku atëherë pasi të e keni kryer punimin lexojeni edhe njëherë dhe pastaj lexojeni abstraktin për të shqyrtuar nëse keni lëshuar diç apo keni shkruar diç të tepërt.

Sa i gjatë duhet të jetë?
Shkurt! Nëse punimi është deri më dhjetë faqe, atëherë abstrakti le të jetë një paragraf me 5-6 fjali. Nëse punimi është shkencor i përmasave të temës së diplomës dmth 60-80-120 faqesh, atëherë abstrakti le të arrijë 3/4 e faqes (duke mbetur pjesa e fundit për fjalët kyçe.). Në sugjerime të ndryshme nga ekspertë të ndryshëm sugjerohet një madhësi nga 100 deri më 300 fjalë.

Vini Re: Ndonjëherë gjatësia e abstraktit përcaktohet nga mentori apo institucioni përgjegjës, kështu që duhet t’i përmbaheni kërkesave të tyre.

Përbërja!
Abstrakti është mini tema e juaj. E tërë tema është në atë pjesë. Shkurt-e-shqip, si thotë populli. Pra, abstrakti shkruhet me fjalë të thjeshta duke iu ikur termeve shkencore që kanë të bëjnë me temë sa më shumë që është e mundur dhe duke mos përdorur shkurtesa. Në fjalë të tjera abstrakti shpalos problemin dhe zgjidhjen në një rrjedhë të kuptueshme dhe të shkurtër.

Nga pjesët që duhet abstrakti të i ngërthejë dhe pyetjet të cilave duhet përgjigjur janë:

  • Motivimi juaj/ shpalosja e problemit
    • Përse është me rëndësi të trajtohet ky problem?
    • Çfarë boshllëku shkencor, teorik ose praktik kërkimi juaj plotëson?
    • Përse e realizon këtë kërkim?
  • Qasja e problemit

    • Si realizuar kërkimin?
    • Çfarë hapa ndërmorët që të realizoni kërkimin (psh. krahasuar punime shkencore, ose krahasuar produkte, ose realizuar intervista, ose kombinuar taktika te ndryshme kërkimore etj.)
  • Rezultatet e arritura
    • Çka arritët në problemin e shtjelluar?
    • Pati sukses kërkimi juaj për të arritur rezultate pozitive?
    • Arritët rezultate negative?
    • Çfarë mësuar, përpiluat, zbuluar gjatë këtij kërkimi?
    • Çfarë nënkuptojnë të arriturat tuaja?
  • Përfundimi

    • Cilat janë të arriturat më të mëdha të kërkimit tuaj?
    • Çka nga boshllëku/ Në çfarë mase mbulojnë boshllëkun të arriturat tuaja shkencore.

Vini Re: Shënimet e mësipërme janë sugjerime ndihmuese dhe jo strukturë e cila duhet pasuar pikë për pikë. Ju duhet përshtatur sugjerimet me punën tuaj të realizuar dhe problemin e trajtuar.

Po këto i keni lexuar?